ما به عنوان یک پدر و مادر، مربی یا معلم، اگر بخواهیم نقش مان در تربیت یک کودک یا نوجوان را به خوبی ایفا کنیم، باید زمینه های اندیشیدن را به خوبی در او ایجاد کنیم.
شاید عبارت «زمینه اندیشیدن» برای شما خیلی ملموس نباشد. زمینه اندیشیدن یعنی زمینه ای که کودک یا نوجوان ما را به سوال وا میدارد. ما باید یک سری کلمات سوال برانگیز را همیشه مثل یک جعبه آچار به همراه داشته باشیم.
جعبه آچار سوال
من و شما به عنوان افرادی که می خواهیم هم خودمان با فکر زندگی کنیم و هم زمینه های فکر کردن را در فرزندانمان ایجاد کنیم، باید همیشه جعبه آچار سوال را به همراه داشته باشیم.
من اگر می خواهم با فکر زندگی کنم، باید با سوال زندگی کنم.
ما چطور زمینه خلاقیت و تفکر فرزندمان را از بین می بریم؟
این را خیلی جدی بگیرید! اکثر ما عاداتی داریم که به نظر خودمان خیلی مهم نیستند. مثلا وقتی فرزند ما حرفی می زند، ما قبل از اینکه حرف او تمام شود، شروع می کنیم به گفتن نظر خودمان که معمولا با قضاوت همراه است.
اغلب، این برخورد ما ناشی از خستگی و بی حوصلگی ماست. ما به عنوان افراد بزرگسال از صبح تا شب با مسائل زیادی رو به رو هستیم و در ارتباط با یک فرد کم سن تر، به خودمان حق می دهیم اینگونه برخورد کنیم!
اما همین رفتار، رفته رفته شجاعت تفکر و خلاقیت را در فرزند شما از بین می برد. چرا که وقتی این رفتار تکرار می شود، کودک یا نوجوان شما، دیگر وقتی می خواهد حرف بزند، احساس امنیت ندارد.
شجاعت فکری، فرزند شما را برای بحران ها آماده می کند
نا امنی خلاقیت را از بین میبرد. ترس بزرگترین مانع خلاقیت است. ما اگر شجاعت فکری را در بچه ها تقویت کنیم این امر کمک می کند تا آنها از درون قوی شوند.
آدمی که از دورن به رشد میرسد، در سختی های بیرونی کمتر آسیب می بیند. اگر بچه های ما، توپر نباشند، در بحران های زندگی کم می ،آورند. ما باید زمنیه هایی که اینها بتوانند با مسئله ها مواجه بشوند را در آنها ایجاد کنیم.
نقش توصیف کردن در تقویت تفکر
مثلا ما باید کمک کنیم آنها توصیف کردن را یاد بگیرند. حتما شما هم زنگ انشا را در مدارس به خاطر می آورید. این انشا نوشتن خیلی چیز مفیدی بود. مثلا تصور کنید تکلیف داده اند که یک انشا در مورد بهار بنویسید.
این انشا کمک می کرد که بچه ها از ابعاد مختلف به یک موضوع نگاه کنند. مثلا یک نفر از زاویه زیست شناسی به توصیف بهار می پرداخت و یک نفر از بعد خانوادگی. یکی می گفت بهار یعنی سبز شدن دوباره زمین و یک نفر می گفت بهار یعنی تعطیلی مدارس و …
وقتی فرزند شما یک موضوع را توصیف می کند، آن زمان زوایای فکر او مشخص می شود. حالا فرض کنید ما اجازه ندهیم او توصیف کند. ما دیگر متوجه نمی شویم حال و هوای درونی ذهن او چیست در نتیجه ما نمی توانیم ارتباط واقعی با او برقرار کنیم.
پس ما باید به کودک و نوجوان مان کمک کنیم وقایع را توصیف کند. چطور؟ با سوال!