سلام. در نوشتارهای قبل، از ابعاد مختلفی به بحث تربیت اجتماعی پرداختیم. همانطور که می دانید یکی از مناسب ترین الگوها در مباحث تربیت، آموزه های قرآن و سیره ائمه می باشد.
مرور مصداق های تربیت اجتماعی در این منابع ارزشمند، می تواند اهمیت این مبحث را بهتر و بیشتر برای ما تبیین کند. از این رو در این پست، مروری بر جلوه های تربیت اجتماعی در قرآن و صحیفه سجادیه خواهیم داشت.
مدیریت زمان و تربیت اجتماعی
کمتر پیش می آید وقتی کسی از مبحث تربیت اجتماعی صحبت می کند، به فکرش خطور کند که یکی از عوامل مهم در شکل گیری تربیت اجتماعی در افراد، مدیریت زمان است!
به کارگیری درست زمان و مدیریت زمان یکی از جلوه های اساسی تربیت اجتماعی است چرا که نظم می آورد. اگر شما یک مربی یا مدرس هستید، باید روی مدیریت زمان دانش آموزان در فعالیت های کلاسی کار کنید.
اما مدیریت زمان چطور در تربیت اجتماعی افراد موثر است؟ برای نمونه می توان بحث حق الناس را مثال زد. وقتی شما به خاطر نداشتن مدیریت زمان، وقت دیگران را می گیرید و دیگری به خاطر شما معطل می ماند، شما دچار حق الناس شده اید. این یعنی تربیت اجتماعی نادرست.
این ارتباط حق الناس و مدیریت اجتماعی، تنها یکی از مواردی بود که در رساله حقوق امام سجاد (ع) به آن اشاره شده است.
تربیت اجتماعی در بیانات امام سجاد (ع)
به جرات می توان گفت که رساله حقوق امام سجاد (ع)، یک مبنای اساسی و یک منشور تربیت اجتماعی است. که در راستای تربیت اجتماعی می توانید آن را مطالعه بفرمایید.
دعای شماره 20 صحیفه سجادیه، دعای مکارم الاخلاق، نیز یک بخش عمده اش مربوط به تربیت اجتماعی است. در این دعا به این پرداخته شده که چگونه تعامل کنید، چگونه نسبت به حقوق هم پایدار باشید، چگونه زمینه های رشد همدیگر را فراهم کنید و … که راه نجات نیز در همین است.
مدیریت زمان در قرآن
همانطور که گفته شد، مدیریت زمان یکی از مصداق های تربیت اجتماعی نیز هست. شاید یکی از آشناترین آیان قرآن کریم، در ارتباط با مدیریت زمان همین آیه باشد:
وَالْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ
تربیت اجتماعی در جامعه دینی
در تربیت اجتماعی شما زمینه های محافظت، ممارست، مشارکت و معاونت (به معنای همکار هم بودن) را دارید. این برنامه ها باید در جمع های ما جاری باشد. یعنی یک اخوت دینی در تربیت اجتماعی حاکم باشد. در جمعی که بر اساس اخوت دینی شکل می گیرد سرنوشت آدم ها برای یکدیگر مهم است. به گونه ای که من همه را دوست داشته باشم. این دست پیوندهای اجتماعی باید تمرین شود.
