انسان طبع اجتماعی دارد
فرد اصالت دارد یا اجتماع؟ در نوشتارهای گذشته به این موضوع پرداختیم و نتیجه گرفتیم که بر اساس نگاه اسلامی، هر دو اصالت دارند.
اما طبع اجتماعی انسان و علاقه انسان به اثرگذاری در اجتماع چه نقشی در این مقایسه این دو مفهوم ایفا می کند؟ آیا طبع مدنی انسان دلیل بر اهمیت بیشتر بعد اجتماعی اوست؟
تربیت فردی، لازمه شکوفایی تربیت اجتماعی
طبع اجتماعی انسان و تمایل او به اثرگذاری در جامعه، دلیل بر اصالت تربیت اجتماعی و عدم اصالت تربیت فردی نیست. چرا که انسانی که می خواهد در جامعه اثری بگذارد باید یک قوام درونی در وجود خودش داشته باشد.
انسانی می تواند در جامعه اثرگذار باشد که از درون به تفکر، شخصیت و استقلال رسیده باشد.
تربیت فردی بدون اجتماع ناقص است!
از طرفی حتی بخش بزرگی از خود تربیت فردی انسان نیز در اجتماع شکل می گیرد. اگر جامعه بستری برای شکوفایی انسان نباشد، تربیت او ناقص خواهد بود. همانطور که اگر از درون خودش به قوام نرسیده باشد و بخواهد در جامعه اثری بگذارد باز هم ناقص است. انسان به ترکیب مناسب این دو تربیت احتیاج دارد.
استعدادهای انسان در جامعه شکوفا می شود
بخشی از استعدادهای انسان در اجتماع شکوفا می شود. مثل اینکه بخشی از استعدادهای انسان پس از ازدواج شکوفا می شود. حتما شنیده اید که نصف دین انسان بعد از ازدواج کامل می شود؛ یعنی نیمی از آپشن هایی که قرار است درون انسان فعال بشود بعد از ازدواج در او ایجاد می شود. مثل مسئولیت پذیری.
پسرها تا زمانی که داماد نشوند، بار را احساس نمی کنند. به عنوان مثالی دیگر، وقتی شما خودتان پشت فرمان اتوموبیل بنشینید خوابتان نمی برد، اما اگر کنار راننده باشید راحت خوابتان می گیرد.
بنابراین بعد از عهده دار شدن مسئولیت هاست که استعدادهای ما شکوفا می شود. به همین ترتیب، اجتماع بستری است برای شکوفایی استعدادها.
تربیت فردی خوب، در اجتماع می درخشد
انسانی که از درون به قوام، اعتماد به نفس و عزت درونی برسد و شخصیت پیدا کند می تواند در جامعه نقش آفرینی کند. کسی منکر تربیت اجتماعی و اثرگذاری اجتماعی حاج قاسم سلیمانی نیست. اما این اثرگذاری و محبوبیت اجتماعی حاصل چه بود؟
تربیت فردی و نماز شب خواندن های حاج قاسم بود که تربیت اجتماعی او را شکل داد. کسی که با خودش خلوتی دارد تا خودش را ارزیابی کند، خودآگاهی، خود مدیریتی و خودکنترلی دارد. او چون به خودش خوب پرداخته بود در اجتماع هم می توانست خوب نقش آفرینی کند.
