تعریف شما از تربیت چیست؟
سلام. تعریف شما از تربیت چیست؟ لطفا همین الان تعریف خودتان از تربیت را روی یک کاغذ یادداشت کنید یا در ذهنتان مرور کنید. اگر چه موضوع اصلی این نوشته تعریف تربیت اجتماعی برای معلم ها و مربیان است اما باید ابتدا به تعریف خود تربیت بپردازیم تا زمینه تربیت اجتماعی در ذهن مان شکل بگیرد.
تربیت چیست؟
تربیت یعنی زمینه سازی برای رشد همه جانبه انسان در مسیر مطلوب
حالا این مسیر مطلوب، از نگاه دینی می شود قرب الهی و عبودیت. پس تربیت یعنی ایجاد زمینه برای رشد و شکوفایی همه استعدادهای انسان در مسیر مطلوب
تربیتی که در آن همه ساحت های مختلف تربیت نباشد اصلا تربیت نیست. تربیت زمانی تربیت کامل است که در آن همه ساحت های تربیت وجود داشته باشد. یکی از این ساحت ها، تربیت اجتماعی است.
تربیت اجتماعی
تربیت اجتماعی، چیزی جدای از تربیت نیست. یعنی نمی شود گفت یک نفر تربیت اجتماعی دارد اما سایر تربیت ها را ندارد. این حرف مثل این است که بگوییم یک ماشین با سه تا چرخ راه می رود!
تربیت اجتماعی یکی از ساحت های تربیت است. چرا که انسان ابعاد گسترده ای دارد که یکی از ابعاد او، همین بعد اجتماعی اوست.
در زمینه تربیت اجتماعی انسان، ما باید استعدادهای اجتماعی انسان را مورد نظر قرار بدهیم.
کمی قبل گفتیم که تربیت یعنی زمینه سازی برای رشد و شکوفایی همه استعدادهای انسان در مسیر مطلوب که قرب الهی است. در این تعریف، دو مورد موضوعیت بیشتری دارد: استعدادهای انسان و زمینه سازی
زمینه سازی
به عنوان یک مدرس، یکی از مهم تربین سوال هایی که شما باید همیشه از خودتان بپرسید این است که از چه راه هایی می توانید زمینه سازی کنید:
یک معلم چگونه می تواند زمینه سازی کند برای تربیت دانش آموز خودش؟ در کدام بخش ها می تواند زمینه سازی کند؟ باید به این سوال ها سر فرصت خیلی فکر کنید.
یک معلم وقتی می خواهد زمینه سازی کند، به چه چیزهایی باید توجه کند؟ به عنوان یک مثال خیلی ساده، یک معلم می تواند قبل از شروع یک مبحث، چند سوال در همان مورد ایجاد کند و از دانش آموزان بپرسد تا در ذهن آنها زمینه های درک مبحث پیش رو را ایجاد کند.
رفتار شما زمینه ساز است!
یک نکته بسیار مهم که اغلب افراد از آن غافل هستند این است که رفتار شما به خودی خود زمینه های مختلفی را در دانش آموزان ایجاد می کند. یعنی حالت های شما سر کلاس، زمینه ساز است. رنج و لذت های شما زمینه ساز است.
مثلا وقتی شما سر کلاس می گویید: « ای بابا! این کرونا هم داره ما رو بد بخت می کنه…» شما فقط یک جمله ساده و بی منظور را می گویید اما همین جمله شما دارد زمینه تسلیم پذیری دانش آموزان تان را در مقابل حوادث فراهم می کند.
یعنی به او به صورت ناخودآگاه می آموزد که در جهان هستی عواملی وجود دارند که بزرگ تر از انسان هستند!
پس دیدید که بیان یک جمله زمینه ساز رشد یا عدم رشد استعدادهاست.
تمام کارهای معلم زمینه ساز تربیت است. معلم ممکن است یک تکلیفی بدهد و دانش آموزان را مکلف کند این تکلیف را به صورت گروهی انجام دهند. به این ترتیب، همین تکلیف ساده زمینه رشد ویژگی های ارتباط اجتماعی دانش آموزان را فراهم می کند.
به همین دلیل است که گفته می شود معلم مانند یک شکارچی است. یعنی کسی که از تمامی لحظه ها برای ساختن زمینه های رشد دانش آموزان استفاده می کند.