مثالی از اهمیت تفکر سیستمی
در مجموعه ای از نوشتارهای گذشته به تشریح تفکر سیستمی پرداخته ایم. در این نوشتار به یک مثال در این زمینه اشاره می کنیم. بررسی این مثال می تواند دید ما را نسبت به اهمیت و ساختار این نوع تفکر بازتر کند.
افزایش وسعت شهرها
فرض کنید که مسئولین مدیریت کشوری، طبق آمارها و بررسی ها به این نتیجه رسیده اند که شهرها در حال توسعه وسعت بی رویه ای هستند. این یک گزاره است: شهرها به سرعت گسترده می شوندو باید جلوی آنها را گرفت.
چطور جلوی این توسعه را بگیریم؟
در اینجا این پرسش مطرح می شود که چطور باید جلوی این توسعه بی رویه شهرها گرفته شود؟
تصمیم نهایی می شود: آپارتمان سازی! یعنی برای جلوگیری از افزایش وسعت شهر آپارتمان می سازیم.
بعد از چند سال، عده ای از تحلیل گران و خبرنگاران متوجه می شوندکه بسیاری از مردم شهرها که ساکن آپارتمان ها هستند، به دلیل اینکه به اندازه کافی در معرض آفتاب نبوده اند، دچار کمبود ویتامین D شده اند!
راه حل چیست؟
در اثر پیگیری های این خبرنگاران و تحلیل گران، مدیران شهری به این نتیجه می رسند که برای جبران کمبود آفتاب در آپارتمان ها باید در نزدیکی آپارتمان ها فضای سبز ساخته شود تا ساکنین آپارتمان از این فضاها بهره مند شوند.
اما این تصمیم نیز مشکلی را به همراه خود داشت: جمع شدن افراد معتاد در پارک ها!
این بار مدیران شهری در پاسخ به این مشکل قانونی تصویب کردند تا در پارک ها کانکس های نیروی انتظامی قرار بگیرد.
اما متاسفانه بعد مدتی خبر آمد که برخی از این افراد دچار اعتیاد به مامورها رشوه می دهند و …
این بار مدیران در واکنش به این مشکل، قانونی مبنی بر دریافت جریمه سنگین از کسانی که رشوه دریافت می کنند به تصویب رساندند.
مشکل از تفکر خطی است!
شاید این داستان الان برای ما خنده دار باشد اما طی همین داستان، 25 سال هزینه های مملکت به هدر رفت! تمام مشکلات هم حاصل تفکر خطی مدیران بود. تمام تصمیمات این چرخه به صورت خطی گرفته شد.
همانطور که میدانید تفکر سیستمی در مقابل تفکر خطی قرار دارد. در این مورد، هر بار در پاسخ به یک مشکل، با تفکر خطی یک تصمیم جدید گرفته شد بدون تفکر به عواقب و ابعاد این تصمیمات که از اصول تفکر سیستمی است.
شاید این مثال گوشه ای از اهمیت کلان تفکر سیستمی را برای شما شفاف کرده باشد. در نوشتارهای آینده به بررسی مثال های دیگر از اهمیت تفکر سیستمی خواهیم پرداخت.