پرسش شما
در این نوشتار به دو پرسش تقریبا مشابه پاسخ خواهیم داد:
- پرسش اول: دختر خانمی 16 ساله گفتند که نمی توانند تمرکز کنند، تصمیم بگیرند، منطقی باشند، درس بخوانند و اهدافشان را پیدا کنند. چه راه حلی برای این مشکلات وجود دارد؟
- پرسش دوم: دختر خانمی پرسیدند که چه کنیم تا مثل حضرت زینب باشیم و چگونه در زندگی هدف داشته باشیم؟
در این نوشتار، در چند سرفصل مختصر، به مسائل هر دو پرسش پاسخ میدهیم.
برای داشتن تمرکز چه کنیم؟
راهکار ایجاد تمرکز که به اتخاذ تصمیمات درست هم کمک می کند، نوشتن سوالات است. شما باید مجموعه سوالاتی که در زندگی دارید را یادداشت کنید. هر چه سوال دارید در تمام زمینه ها، همه را بنویسید.
این حجم زیاد سوال فشار زیادی را روی جوانان ما وارد می کند. و چون جوان ما نمیداند چگونه باید با این حجم از سوالات برخورد کند مجبور است به سراغ یکسری پناهگاه ها برود. پناهگاه هایی مانند هیجان.
علت فرار آنها به سمت هیجان این است که آنها نمی دانند باید با این پرسش ها چکار کنند. در نتیجه در اصطلاح عامیانه، رو می آورند به «الکی خوش بودن»!
یک روش کاربردی برای شما
در ادامهِ پاسخ به مشکل تمرکز، یک روش را به شما پیشنهاد می کنم که تاکنون به افراد بسیاری گفتیم و آنها واقعا از این روش جواب گرفته اند. این روش دارای سه مرحله است:
الف) مرحله طرح سوال
هر آنچه در ذهنتان سوال است را یادداشت کنید. هر سوالی. مثلا: چرا من در ایران به دنیا آمدم؟ چرا من مسلمانم؟ چرا در این خانواده به دنیا آمدم؟ چرا من دخترم؟ چرا فلانی پول داره اما من پول ندارم؟ و …..
وقتی شما این سوالات را یادداشت می کنید، تازه متوجه می شوید که سوالات شما آنقدرها هم که فکر میکردید زیاد نیستند. اما تا زمانی که این سوالات را یادداشت نکنید بار آنها بر دوش شما سنگینی خواهد کرد.
ب) مرحله دسته بندی سوال
در گام بعد باید این سوالات را دسته بندی کنید. مثلا دسته بندی شما می تواند شامل این موارد باشد: خانوادگی، اقتصادی، علمی، عقیدتی، اجتماعی، تربیتی، جسمی و …
ج) مرحله تنظیم سوال
در گام سوم، سوالات هر دسته را بررسی می کنید و موارد مهم تر را مشخص می کنید. برای اینکه منظور ما از سوال مهم را متوجه شوید به این مثال دقت کنید:
فرض کنید سوالات شما در دسته عقیدتی این موارد باشند: چرا نماز را باید عربی بخوانیم؟ چرا نماز مغرب سه رکعت است؟ چرا هنگام خواندن نماز باید چادر بپوشیم؟ چرا باید نماز بخوانیم؟
اگر به سوالات بالا دقت کنید متوجه می شوید که سوال «چرا نماز بخوانیم؟» از بقیه سوالات مهم تر است چرا که جامعیت دارد و بقیه سوال ها را می توان زیرمجموعه این سوال مطرح کرد.
نظم سوال
در مرحله سوم تمرین بالا، نظم در سوالات ما شکل میگیرد. نتیجه اول انجام این تمرین، نظم پیدا کردن ذهن ما و کم شدن فشار حجم زیاد سوالات در ذهن ماست. نتیجه دوم هم مشخص شدن سوالات بنیادی ماست. معمولا وقتی ما این تمرین را انجام می دهیم به چند سوال بنیادی میرسیم مانند: اصلا من کی هستم؟ از کجا آمده ام؟کجا میخواهم بروم؟ چگونه باید زندگی کنم؟ و …
آرزوهایتان را بنویسید
یکی از عناصر پرسش هر دو نفر، راهکاری برای داشتن زندگی هدفمند بود. برای مشخص شدن اهدافتان در ابتدا همه آرزوهایتان را روی یک کاغذ بنویسید. در ابتدا وسواس به خرج ندهید و هر آنچه را که میخواهید بنویسید.
بعد از نوشتن این آرزوها مشخص کنید کدام یک از این موارد خواسته ها و هوس های شما هستند و کدام موارد برآمده از نیازهای واقعی شما هستند. برای هر کدام از خواسته هایتان بنویسد که چرا این خواسته ها را داشته اید؟
برخی از هدف های ما، هوس های ما هستند، برخی از آنها نیازهای ما هستند، برخی ضروری هستند و برخی ریشه در عقده های ما دارند. برخی از هدف های ما هم ریشه در الگوهای ما دارند و …
الگوهای ما چه ویژگی هایی دارند؟
شما باید از خودتان بپرسید که الگوهای شما چه ویژگی هایی داشتند. اگر می خواهید از حضرت زینب (س) الگوبرداری کنید باید به این پرسش پاسخ دهید که حضرت زینب (س) چه ویژگی هایی داشتند؟ صبوری حضرت زینب بر چه اساس شکل گرفته بود؟
ریشه وفاداری حضرت عباس در کجا بود؟ ریشه های ادب او چه بود؟ اصلا نقش ادب او در عاشورا چه بود؟
این پرسش ها خود به خود مسیر شما را روشن می کند. کسی که بتواند سوال هایش را منظم کند، تکلیفش روشن می شود و خود به خود زندگی اش هدفمند می شود.
